دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

مسمط بهاریه در مدح امام زمان (عج)-(اثر شهاب نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
 شاعر در این قصیده از آیات قرآن بهره جسته و توانایى خود را در اقتباس آیات قرآن در شعر نشان داده است. خدیو  اردیبهشت، خیمه ز گل زد برون                   کشید در باغ و راغ، سپاهى از حد فزون جائهم البیّنات، لعلهم یهتدون                     صبا به تاک، این سخن، گفت ز راز درو "واللّه‏ مُخِرجٌ ماکُنتُم تَکْتُمُون" شقایق افروخت رخ، "یومئذٍ مُسْفِرَه"                      بنفشه جویبار، آمده "مُسْتَبشِرَه " که منهزم شد خزان، "حُمْرٌ مُسْتَنْفِرَه "              شکست و برتافت رخ، "فَرَّتْ مِنْ قَسْوَرَه" کوس بشارت زنید، "لَوْکَرِهَ الْمُشْرِکُون...

سید محمد سقا (پهلوان گرجی)
دانشنامه مشاهیر » پهلوانان و ورزشکاران نیریز »
از پهلوانان دیگری که در اواخر عهد قاجاریه پا به عرصهٔ وجود نهاد، سید محمد سقا بود. ایشان در سال ۱۲۹۰ ه.ش در محلهٔ امام مهدی به دنیا آمد و در سن ۱۴ سالگی ورزش را شروع کرد. وی در مدت ۵ سال از چنان بدن ورزیده و ساخته و پرداخته‌ای برخوردار شد که مورد توجه قزاق‌های رضاخان قرار گرفت و به همین منظور او را در سال ۱۳۰۹ ه.ش جهت خدمت در گارد سلطنتی به پایتخت اعزام...

معرفی خاندان شیخ الاسلام
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان شیخ الاسلام »
 خاندانى از دانشمندان، ادیبان و خوشنویسانِ صاحب نامى که در سده سیزده و چهارده هجرى قمرى در نیریز مى‏ زیسته ‏اند . اصل این خاندان، دارابى است. نیاى بزرگ آنان، میرمحمد صالح دارابى، احتمالاً در اوایل سده سیزده هجرى قمرى از داراب به نیریز هجرت کرد. همچنان که در فارس نامه ناصرى آمده: «میرمحمدصالح دارابى از قصبه داراب جلاى وطن نموده، وارد نیریز گردید و بساط فضل‏ گسترى را گسترانیده، متوطن گردید و از نسل او سلسله‏ اى...

شرح احوال و زندگانی سید هدایت الله فقیه
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید هدایت الله فقیه »
     سید هدایت الله فرزند سید محمد پیشنماز، در 24 جمادى الاولى سال 1320 ه . ق. در نیریز ولادت یافت. سید هدایت الله در همان نیریز نزد پدر و سید محمود متألّهى به تحصیل پرداخت و پس از پدر، امور شرعى مردم را بر عهده گرفت. او حدود 50 سال به عنوان خاتم منبریها، وعظ و ارشاد مردم را بر عهده داشت.      سید هدایت اللّه فقیه سرانجام در ذى‏ الحجه سال 1392 ه . ق. مطابق با...

حکیم رهبر نی‌ریزی «میرزا فضل ا... رهبر نی‌ریزی شیرازی»
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
 این نوشته برگرفته از مقاله طب نی‌ریز در گذر تاریخ است. آنچه مسلم است میرزا فضل‌ا... رهبر نی‌ریزی تحصیلات مقدماتی را در زادگاه خودآموخته و سپس جهت تکمیل علم و دانش خود به سیر و سیاحت پرداخته و در شهرهای بزرگ از محضر اساتید زمان بهره‌مند شده و علم دندانپزشکی را به‌طور کامل فراگرفته و به نام طبیب دندان، مشهور و معروف شده است و کتابی در این زمینه در قاهره که محل زندگی‌اش بوده به چاپ رسانیده است. حکیم رهبر...

شرح احوال ملاعبدالله نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » ملاعبدالله نیریزی(فرزند ملاعلی عسکر) »
ملأ عبدالله نی‌ریزی، فرزند ملاعلی عسکر، از نسخ نویسانِ توانا و گمنام است که در سده سیزده و اوایل سده چهارده هجری قمری در نی‌ریزی می‌زیست. او در نی‌ریز ولادت یافت و همان‌جا نیز به آموختن و فراگرفتن اصول و فنون خوشنویسی پرداخت. تاریخ ولادت او دقیقاً دانسته نیست، امّا برخی تولد او را در سالِ ۱۲۲۶ ه. ق. گفته‌اند. ملأ عبدالله در محله سادات سکونت داشت و سرانجام نیز در همان‌جا در سال ۱۳۱۲ ه. ق. وفات یافت. از او چند قطعه...

چند غزل تازه از ساکت نی‌ریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » ساکت نیریزی »
نی‌ریز در روزگار قاجاری، شاعران چندی را در دامان خود پرورانده است؛ سید نعیم با نام شعری «سحاب»، سید اشرف با نام شعری «شهاب»، محمد جعفر فرزند محمدباقربا تخلّص «شعله»، و میرزا ابراهیم متخلص به ساکت در شمار ستارگان ادب نی‌ریزِ عهدِ قاجارند. بیشترینهٔ شاعران نی‌ریزِ عهدِ قاجار، به گواهی  گفتارهای تذکره نویسان، دارای دیوان بوده‌اند؛ اما دریغا که امروزین روز، آن دیوان‌ها یا از بین رفته‌اند و یا به‌احتمال اندک، در موزه‌ها و کتابخانه‌های کشور، غبار فراموشی بر...

شیرازیه(اثر شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » آثار و تالیفات شمس المعالی نیریزی »
 شیرازیه: این اثر منسوب به شمس المعالى است و در ضمن تذکره مدایح مؤیدیه (از صفحه 39 تا صفحه 68) آمده است. شیرازیه شامل سه دفتر است. با توجه به آغاز این رساله، به نظر مى‏ رسد که شیرازیه نام دفتر نخست این رساله باشد، زیرا در آغاز آن آمده است: «دفتر الاوّل الْمُسَمّى بشیرازیه » وهمچنین رساله دوم با این عبارت شروع شده: «هذه رساله الثّانویّه فى مَدْحِ الْمَمْدوُح بِالکِنایَه ».     این اثر، رساله ‏اى است منثور...

معرفی منشآت شمس‌المعالی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
صفحات ۱۱۴- ۹۱ جُنگ خطی شمارهٔ ۴۰۴۸/۳ کتابخانهٔ مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران با هشت نامه از شمس‌المعالی نی‌ریز آراسته‌شده است. این صفحات که به خط نسخ کتابت شده‌اند، ابعاد ۱۲ × ۱۸ دارند و دارای رکاب‌اند. مخاطبان این نامه‌ها، مشخص نیست و تنها از درون‌مایهٔ یکی از آن‌ها، نامهٔ چهارم، می‌توان دانست که مخاطب، ابراهیم نام داشته است. میرزا اسحاق با بهره از آرایهٔ «براعت استهلال» یا نیکو آغازی، نامهٔ خود را با آرایهٔ «سلام علی ابراهیم...

نامه‌ی پنجم (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
ایضاً مرحوم شمس‌المعالی به یکی از اعیان نوشته: فدایت شوم، این اوقات که آسمان بنای معاندت(1) و کجروی گذاشته و روزگار کمان گشاده به همین قدر راضی بودیم که گاه‌گاهی ادراک سعادت حضور سرکاری می‌کردیم و او را وقایه‌ی(2) ناملایمات و سپر حوادث می‌دانستیم و زخم‌های روزگار را از تشرف آستانه بوسی مرهم می‌جستیم بی‌خبر زآنکه نقش بند قضا در پس پرده نقش‌ها دارد اینک لشکر نوبه(3) و عساکر(4) مرض بر حصار تن شبیخون آورده هردم زمانه داغ غمم بر جگر نهد داغی تمام...